Соболенко Роман Карпович

4 Сен
Posted on Author admin

Соболенко Роман Карпович (2.10.1907, д. Соболи Брагинского р-на Гомел. обл. — 13.5.1975, г. Минск), прозаик, поэт, публицист. Член СП Беларуси с 1939 г.

Псевдонимы:

  • Р. Заравы
  • Роман Заравы
  • Ромусь Заравы

Биография:

Из крестьянской семьи. В 1924 г. окончил школу сельской молодежи, в 1929 г. — Гомельский педтехникум. В 1933 — 35 гг. учился на вечернем отделении Гомельского педагогического института.

В 1929 — 1931 гг. Р. Соболенко служил в Красной Армии. После демобилизации работал редактором в газете «Палеская праўда». Дважды (1933, 1937 гг.) был арестован, но дела закрывались. Участвовал в боях на Калининском и 2-м Прибалтийском фронтах. В 1945-1953 гг. — заведующий отделом культуры, заместитель главного редактора барановичской областной газеты «Чырвоная звязда». В 1953 г. переехал в Минск. Работал в редакциях газеты «Калгасная праўда», журнала «Маладосць». В 1957 -1966 гг. — заместитель главного редактора еженедельника «Лiтаратура i мастацтва».

Награжден орденами Трудового Красного Знамени, Красной Звезды, Почетной грамотой Верховного Совета БССР, медалями.

Первое стихотворение Р. Соболенко опубликовано в газете «Звязда» (1927). Издал два сборника стихов — «З родных крынiц» и «Мая эстафета». Основное содержание сборников рассказов и очерков «Жменя зярнят», «Юнацтва ў дарозе», «Сустрэчы», «Блакiтнае ззянне», «З пройдзеных дарог» и др., автобиографической трилогии «Iду ў жыцце» — сложности довоенных пятилеток, послевоенная деревня, жизнь колхозников. Особое внимание писатель уделял раскрытию морально-этической проблематики, затрагивал и ленинскую тематику. Своеобразным подведением итогов работы является двухтомное издание «Выбраных твораў» (1968). В 1975 г. вышел сборник его очерков о знаменитых деятелях белорусской литературы и культуры «Колерамi вяселкi». Произведения Р. Соболенко переведены на другие языки. Композиторы М. Аладов, А. Гуренков написали песни на его стихи.

Работы автора (библиография):

  1. З родных крынiц: Вершы. — Мн., 1950.
  2. Незамужняя ўдава. Былое астаецца ў сэрцы: Аповесці. — Мн.: Беларусь, 1965.
  3. Выбраныя творы: У 2 т. — Мн.,1967 — 1968.
  4. Свидание после разлуки. — Мн.: Беларусь, 1972.
  5. Выбранае: Аповесцi i апавяданнi. — Мн., 1977.
  6. Творы: У 2 т. — Мн., 1983.

Об авторе (библиография):

  1. Астроўская, Т. Пад дажджом і сонцам : [жыццё і творчасць Рамана Сабаленкі] / Таццяна Астроўская // Роднае слова. — 2007. — № 9. — С. 10 – 11
  2. Ботан, У. Суровая праўда / У. Ботан // Звязда. — 1964. — 5 снежня.
  3. Ганеў, Я. Талент, аддадзены людзям / Я. Ганеў // Маяк Палесся. – 1977. – 29 кастрычніка.
  4. Гардзіенка, І. Славутыя імёны Бацькаўшчыны / І. Гардзіенка // Маяк палесся. – 2003. – 4 чэрвеня.
  5. Герцовiч Я. Раман Сабаленка i яго героi // Сабаленка Р. Выбр. творы.: У 2 т. — Мн., 1967, т.1.
  6. Герцовіч, Я. Заўжды ў дарозе / Я. Герцовіч // Літаратура і мастацтва. – 1967. – 13 кастрычніка.
  7. Герцовіч, Я. Шчырая споведзь / Я. Герцовіч // Беларусь. – 1962. — № 10. – С. 28 – 29.
  8. Даніленка, М. Сталасць / М. Даніленка // Гомельская праўда. -1967. – 14 верасня.
  9. Даніленка, М. Творы, народжаныя жыццём / М. Даніленка // Гомельская праўда. – 1979. – 6 кастрычніка.
  10. Даніленка, М. Улюбёны ў жыццё / М. Даніленка // Гомельская праўда. – 1977. – 15 кастрычніка.
  11. Капыловіч, М. Раман Карпавіч / М. Капыловіч // Маяк Палесся. – 1992. – 12 лютага.
  12. Карнялюк, К. Сабаленка – родам з Сабалёў… / К. Карнялюк // Маяк Палесся. – 1997. – 6 жніўня.
  13. Карпаў, У. Раман Сабаленка / У. Карпаў // Полымя. – 1963. — № 7. – С. 168 – 179.
  14. Карпова, Л. О прошлом и о себе / Л. Карпова // Сельская газета. – 1972. – 20 августа.
  15. Касцючэнка, Л. З родных крыніц / Л. Касцючэнка // Роднае слова. – 1997. — № 10. – С. 83 – 85.
  16. Крышталь, В. Споведзь пакалення / В. Крышталь // Полымя. – 1966. — № 2. – С. 174 – 176.
  17. Кухараў, С. Усё. Што сэрцам сагрэта / С. Кухараў // Маладосць. – 1983. – № 1. – С. 155 – 159.
  18. Лапата-Загорскі, А. Пакінуць адлюстраванне свайго часу : [пра Р. Сабаленку] / А. Лапата-Загорскі // Літаратура і мастацтва. — 2007. — 9 лістапада. — С. 15.
  19. Марціновіч, А. Пуцявіны народнага жыцця / А. Марціновіч // Літаратура і мастацтва. – 1968. – 7 чэрвеня.
  20. Мядзведзеў, І. Пра сучаснікаў / І. Мядзведзеў // Гомельская праўда. – 1975. – 1 ліпеня.
  21. Нарадзіліся на Брагіншчыне: Сабаленка Раман Карпавіч // Памяць: Брагін. р-н: Гіст.- дак. хронікі гарадоў і р-наў Беларусі / Уклад. І. Ф. Ганжураў. — Мн.: Маст. літ., 2003. — С. 670 — 672.
  22. Няхай, Р. На матэрыяле, які не старэе / Р. Няхай // Полымя. – 1974. — № 12. – С. 236 – 238.
  23. О прошлом и о себе // Сельская газета. — 1972. — 20 августа.
  24. Палякова, В. З пройдзеных дарог : [105 гадоў з дня нараджэння Рамана Сабаленкі] / Вераніка Палякова // Літаратура і мастацтва. – 2012. –19 кастрычніка. – С. 6.
  25. Паслядовіч, М. Споведзь шчырага сэрца / М. Паслядовіч // Літаратура і мастацтва. – 1964. – 22 снежня.
  26. Паўлюкоўскі, І. Сын свайго часу / І. Паўлюкоўскі // Літаратура і мастацтва. – 1977. – 14 кастрычніка.
  27. Разумовский, Б. На перекрестках судеб / Б. Разумовский // Вечерний Минск. – 1972. – 2 августа.
  28. Раман Cабаленка : [некралог] // Літаратура і мастацтва. – 1975. – 16 мая.
  29. Сабаленка Раман // Беларускiя пiсьменнiкi: Бiябiблiягр. слоўн. У 6 т. Т.5 / Iн-т лiт. iмя Я. Купалы АН Беларусi, Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзiса; Рэдкал.: I. Э. Багдановiч i iнш. — Мн.:БелЭн, 1995. — С.198 — 199.
  30. Сабалеўскі, А. Дазвольце сказаць Вам слова ўдзячнасці / А. Сабалеўскі // Літаратура і мастацтва. – 1966. – 23 снежня.
  31. Шушкевіч, С. Талент, узбагачаны жыццём / С. Шушкевіч // Звязда. – 1977. – 20 кастрычніка.
  32. Шымук, В. Шчодры талент / В. Шымук // Звязда. – 1967. – 15 кастрычніка.